 |
| Dobrawa |
 |
| Mieszko I |
Jego panowanie datuje się na około 960-około 990 r.
Kiedy przejmował władzę, najprawdopodobniej należały do niego Wielkopolska i Mazowsze. Najważniejszym grodem na Mazowszu był Płock. Dopiero na skutek jego działań, Polska zyskała taki teren, jak dziś.
Najważniejsze wydarzenie, jakie datuje się podczas jego panowania, to chrzest w 966 r. Nie wiadomo, gdzie go przyjął, najprawdopodobniej w Poznaniu, Gnieźnie lub Ostrowie Lednickim.
Najważniejsze wydarzenie, jakie datuje się podczas jego panowania, to chrzest w 966 r. Nie wiadomo, gdzie go przyjął, najprawdopodobniej w Poznaniu, Gnieźnie lub Ostrowie Lednickim.
Korzyści wynikające z przyjęcia chrztu: - brak najazdów pod płaszczem chrystianizacji
- ochrona przed Niemcami
- ujednolicenie religii - czynnik narodowotwórczy
- większe znaczenie państwa na arenie międzynarodowej
- podniesienie prestiżu władcy namaszczonego olejami świętymi
- napływ duchowieństwa, które zna prawo
- otwarcie nowych szkół
- sojusz z Czechami
- rozwój handlu
- opieka papieska, w Poznaniu w 968 r. zostało otwarte pierwsze biskupstwo misyjne (podlega papieżowi, bo Czesi nie mieli arcybiskupstwa), a pierwszym biskupem został Jordan
- sojusze z państwami chrześcijańskimi
- możliwość atakowania pogan pod płaszczem chrystianizacji (Polska nie korzystała z tego, miała układ pokojowy).
Polityka zagraniczna Mieszka I
W 963 r. odbył walkę z Wieletami mającymi ochotę na Ziemie Pomorskie. Wojny te nie miały jednak większego znaczenia.
Najważniejszym przeciwnikiem były Niemcy, a stosunki z nimi były bardzo skomplikowane. Pierwsza wojna zwycięska dla Mieszka I to bitwa pod Cedynią. Nie była to duża konfrontacja. Była inicjatywą margrabiego Hodona. Podobno wzbudziło to wielką niechęć Ottona III, który wezwał do siebie Hodona i Mieszka I. Warunkiem było pozostawienie jako zakładnika Bolesława Chrobrego (gwarancja, że Polska nie napadnie na Niemcy). Po bitwie pod Cedynią Mieszko I prawdopodobnie przyłączył do Polski całe Pomorze. Nie był to jednak związek trwały. Pomorzanie byli temu niechętni i nie chcieli przyjąć chrześcijaństwa (aby odpędzić złe duchy, wrzucali np. święte kamienie do Bałtyku). Jednak Pomorze siłą zostało przyłączone.
Prawdopodobnie Polska płaciła Niemcom trybut (roczna opłata oznaczająca stosunek zależności) do rzeki Warty.
Próbował mieć dobre stosunki z cesarzem niemieckim. Do lat 80. X w. stosunki te były dość dobre, ale naznaczone były zwierzchnictwem Niemiec w stosunku do Polski.
W latach 80. X w. Mieszko I popadł w tarapaty:
- stosunki polsko-ruskie
- strata dużej części ziem: Grody Czerwieńskie w 981 r.
- konflikty z Czechami po śmierci Dobrawy.
Pod koniec lat 80. X w. przyłączył Śląsk i prawdopodobnie Małopolskę.
W 963 r. odbył walkę z Wieletami mającymi ochotę na Ziemie Pomorskie. Wojny te nie miały jednak większego znaczenia.
Najważniejszym przeciwnikiem były Niemcy, a stosunki z nimi były bardzo skomplikowane. Pierwsza wojna zwycięska dla Mieszka I to bitwa pod Cedynią. Nie była to duża konfrontacja. Była inicjatywą margrabiego Hodona. Podobno wzbudziło to wielką niechęć Ottona III, który wezwał do siebie Hodona i Mieszka I. Warunkiem było pozostawienie jako zakładnika Bolesława Chrobrego (gwarancja, że Polska nie napadnie na Niemcy). Po bitwie pod Cedynią Mieszko I prawdopodobnie przyłączył do Polski całe Pomorze. Nie był to jednak związek trwały. Pomorzanie byli temu niechętni i nie chcieli przyjąć chrześcijaństwa (aby odpędzić złe duchy, wrzucali np. święte kamienie do Bałtyku). Jednak Pomorze siłą zostało przyłączone.
Prawdopodobnie Polska płaciła Niemcom trybut (roczna opłata oznaczająca stosunek zależności) do rzeki Warty.
Próbował mieć dobre stosunki z cesarzem niemieckim. Do lat 80. X w. stosunki te były dość dobre, ale naznaczone były zwierzchnictwem Niemiec w stosunku do Polski.
W latach 80. X w. Mieszko I popadł w tarapaty:
- stosunki polsko-ruskie
- strata dużej części ziem: Grody Czerwieńskie w 981 r.
- konflikty z Czechami po śmierci Dobrawy.
Pod koniec lat 80. X w. przyłączył Śląsk i prawdopodobnie Małopolskę.
Aby utrzymać dobre stosunki z Niemcami, co było priorytetem, Mieszko I ożenił się z Niemką, Odą Dytrykówną, którą porwał z klasztoru. Urodziła mu trzech synów, którzy próbowali przejąć władzę. Oda próbowała zakwestionować władzę Bolesława.
Za jego panowania Polska miała 250 tys. km kwadratowych i około 1 mln mieszkańców.
Pod koniec jego panowania, około 990 r., spisany został dokument Dagome iudex. Zostały w nim zapisane granice terytorialne i powierzenie Polski pod opiekę papieską.
Mieszko I zmarł 22.03.992 r. Oznaczało to wojnę domową pomiędzy synami Mieszka I i Ody.
Organizacja państwa pierwszych Piastów
a) organizacja władzy:
- monarchia Mieszka I to monarchia patrymonialna (kraj własnością władcy, który m.in. sprawuje sądy, pobiera podatki); trwa tak do końca XIV w. do panowania Kazimierza Wielkiego.
- duchowni są arcyważni, bo są wykształceni
- władca ma tzw. regale (wyłączne prawa władcy); np.:
-> prawo do nadawania ziem
a) organizacja władzy:
- monarchia Mieszka I to monarchia patrymonialna (kraj własnością władcy, który m.in. sprawuje sądy, pobiera podatki); trwa tak do końca XIV w. do panowania Kazimierza Wielkiego.
- duchowni są arcyważni, bo są wykształceni
- władca ma tzw. regale (wyłączne prawa władcy); np.:
-> prawo do nadawania ziem
 |
| Denar Mieszka I |
-> prawo do bicia monety
-> prawo do obsadzania najwyższych urzędników w państwie
-> prawo do sądownictwa
-> prawo do kopalin (wszystkiego, co wydobywa się z ziemi, np. srebro, sól)
-> prawo do polowania na tzw. grubego zwierza (np. niedźwiedź, żubr)
- bezpośrednią ciągłością pomiędzy państwem plemiennym a państwem Mieszka I jest wiec, który z czasem zaniknie i powstanie Rada Królewska
- urzędników nie było dużo, ważny jest urząd:
-> kanclerza (prowadzi politykę zagraniczną)
-> komornika (odpowiada za skarb państwa)
-> stolnika (odpowiada za żywność na stole władcy)
- prawą ręką władcy jest palatyn/wojewoda, który mógł zastępować władcę w sprawowaniu sądu, dowodzeniu wojskiem
- siły zbrojne, które za panowania Mieszka I, Bolesława Chrobrego i Mieszka II, nie były bardzo zorganizowane; władcy dysponowali tzw. drużyną około 3 tys. żołnierzy, których książę utrzymywał z własnych pieniędzy; było tak do czasów Kazimierza Odnowiciela, który w połowie XI w. wprowadza system zachodni
b) organizacja grodowa
We wczesnym średniowieczu nie ma miast (można o nich mówić w XII w.).
-> prawo do obsadzania najwyższych urzędników w państwie
-> prawo do sądownictwa
-> prawo do kopalin (wszystkiego, co wydobywa się z ziemi, np. srebro, sól)
-> prawo do polowania na tzw. grubego zwierza (np. niedźwiedź, żubr)
- bezpośrednią ciągłością pomiędzy państwem plemiennym a państwem Mieszka I jest wiec, który z czasem zaniknie i powstanie Rada Królewska
- urzędników nie było dużo, ważny jest urząd:
-> kanclerza (prowadzi politykę zagraniczną)
-> komornika (odpowiada za skarb państwa)
-> stolnika (odpowiada za żywność na stole władcy)
- prawą ręką władcy jest palatyn/wojewoda, który mógł zastępować władcę w sprawowaniu sądu, dowodzeniu wojskiem
- siły zbrojne, które za panowania Mieszka I, Bolesława Chrobrego i Mieszka II, nie były bardzo zorganizowane; władcy dysponowali tzw. drużyną około 3 tys. żołnierzy, których książę utrzymywał z własnych pieniędzy; było tak do czasów Kazimierza Odnowiciela, który w połowie XI w. wprowadza system zachodni
b) organizacja grodowa
We wczesnym średniowieczu nie ma miast (można o nich mówić w XII w.).
W tych czasach mowa jest o grodach, którymi zarządzał kasztelan wybierany z ludności z danego okręgu. Zbierał on podatki, daniny (określona ilość zboża, bydła, skór i posługi - obowiązek pracy), poza codziennymi daninami, ludność miała obowiązki nadzwyczajne: grody co jakiś czas były odwiedzane przez monarchę, któremu należało zapewnić nocleg, wyżywienie i środki komunikacji.
Grody miały funkcję obronną. Otaczały je żołnierze. Towarzyszyły im podgrodzia (zamieszkiwane przez rzemieślników) i tzw. wsie służebne (zamieszkiwane przez ludzi, którzy sprawują dane obowiązki, np. bednarze, kowale, koniary, kołodzieje), jej nazwa pochodziła od zawodu ludności.
Grody miały funkcję obronną. Otaczały je żołnierze. Towarzyszyły im podgrodzia (zamieszkiwane przez rzemieślników) i tzw. wsie służebne (zamieszkiwane przez ludzi, którzy sprawują dane obowiązki, np. bednarze, kowale, koniary, kołodzieje), jej nazwa pochodziła od zawodu ludności.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz