Wojna domowa w 49-45 r.p.n.e.
Juliusz Cezar i Gnejusz Pompejusz byli świetnymi dowódcami. Każdy z nich miał wierną armię, dlatego żołnierze bez żadnych sprzeciwów ruszyli do obrony swego dowódcy.
Wojna zaczyna się od tego, że Juliusz Cezar wbrew wyraźnemu zakazowi Senatu opuszcza Galię, przekracza rzekę Rubikon i wypowiada słowa "Alea iacta est" ("kości zostały rzucone"). Wojska wierne Pompejuszowi najpierw zostały pokonane w Hiszpanii, a całkowite unicestwienie jego armii było w 48 r.p.n.e. w bitwie pod Farsalos, ale wojna formalnie trwała do 45 r.p.n.e. Pompejusz ostatecznie uciekł i schronił się w Egipcie. Ówczesny faraon Ptolemeusz XIII kazał go schwytać i obciąć mu głowę, którą w słoju w oliwie wysłał Cezarowi. Ten kazał pogrzebać go z wszystkimi honorami i zaszczytami jako wodzowi.
Juliusz Cezar i Gnejusz Pompejusz byli świetnymi dowódcami. Każdy z nich miał wierną armię, dlatego żołnierze bez żadnych sprzeciwów ruszyli do obrony swego dowódcy.
Wojna zaczyna się od tego, że Juliusz Cezar wbrew wyraźnemu zakazowi Senatu opuszcza Galię, przekracza rzekę Rubikon i wypowiada słowa "Alea iacta est" ("kości zostały rzucone"). Wojska wierne Pompejuszowi najpierw zostały pokonane w Hiszpanii, a całkowite unicestwienie jego armii było w 48 r.p.n.e. w bitwie pod Farsalos, ale wojna formalnie trwała do 45 r.p.n.e. Pompejusz ostatecznie uciekł i schronił się w Egipcie. Ówczesny faraon Ptolemeusz XIII kazał go schwytać i obciąć mu głowę, którą w słoju w oliwie wysłał Cezarowi. Ten kazał pogrzebać go z wszystkimi honorami i zaszczytami jako wodzowi.
Formalnie w Rzymie obowiązywał ustrój republikański, ale Cezar traktowany był jako władca jednoosobowy. Juliusz Cezar z jednej strony nie rozpoczyna ustroju cesarskiego, natomiast z drugiej - tak. Położył kres republice.
 |
| Gajusz Juliusz Cezar |
Dyktatura Juliusza Cezara
a) urzędy sprawowane przez niego oraz zmiany następujące w ich charakterze w porównaniu do czasów wczesnej republiki:
- mianowany dożywotnim dyktatorem w latach 46-44 p.n.e., a nie na okres sześciu miesięcy
- konsul w latach 46-44 p.n.e. (kadencja po kadencji)
b) tytuły i zaszczyty:
- tytuł królewski i kapłański
- imperator przed nazwiskiem
- przydomek Ojca Ojczyzny
- zaszczytny posąg własny pośród posągów królów
- złote krzesło w kuru i w sadzie
- wóz procesyjny jak dla bogów
- nosze dla swego posagu podczas uroczystości cyrkowych
- świątynie
- ołtarze
- własne posagi obok boskich
- uroczyste łoże
- lipiec nazwany na jego cześć
c) ocena Swetoniusza:
Ocenia go negatywnie. Uważa, że "przeważają szalę na niekorzyść wszystkie jego czyny tak dalece, że chyba ocenić należy, iż władzy najwyższej nadużył".
a) urzędy sprawowane przez niego oraz zmiany następujące w ich charakterze w porównaniu do czasów wczesnej republiki:
- mianowany dożywotnim dyktatorem w latach 46-44 p.n.e., a nie na okres sześciu miesięcy
- konsul w latach 46-44 p.n.e. (kadencja po kadencji)
b) tytuły i zaszczyty:
- tytuł królewski i kapłański
- imperator przed nazwiskiem
- przydomek Ojca Ojczyzny
- zaszczytny posąg własny pośród posągów królów
- złote krzesło w kuru i w sadzie
- wóz procesyjny jak dla bogów
- nosze dla swego posagu podczas uroczystości cyrkowych
- świątynie
- ołtarze
- własne posagi obok boskich
- uroczyste łoże
- lipiec nazwany na jego cześć
c) ocena Swetoniusza:
Ocenia go negatywnie. Uważa, że "przeważają szalę na niekorzyść wszystkie jego czyny tak dalece, że chyba ocenić należy, iż władzy najwyższej nadużył".
Lex Julia (Prawa Juliusza)
Juliusz Cezar rządził bardzo krótko (ok. 2 lat), ale wprowadził mnóstwo praw, np.:
- ograniczenia proletariuszy, którzy żyli z niczego - przesiedlał ich na prowincje, dawał kawałek ziemi i pracowali tak, jak chłopi
- przebudowa Rzymu
- ograniczenia zdzierstwa w prowincjach - kontrola publikanów, by nie zdzierali koszmarnych sum pieniężnych
- wprowadzenie kalendarza juliańskiego (3+1 rok przestępny)
- zwiększenie liczebności Senatu z 300 do 900 i wprowadzenie do niego ludzi, którzy nie mogli nawet marzyć o tym stanowisku.
Łącznie wprowadził ok. 30 praw.
Juliusz Cezar rządził bardzo krótko (ok. 2 lat), ale wprowadził mnóstwo praw, np.:
- ograniczenia proletariuszy, którzy żyli z niczego - przesiedlał ich na prowincje, dawał kawałek ziemi i pracowali tak, jak chłopi
- przebudowa Rzymu
- ograniczenia zdzierstwa w prowincjach - kontrola publikanów, by nie zdzierali koszmarnych sum pieniężnych
- wprowadzenie kalendarza juliańskiego (3+1 rok przestępny)
- zwiększenie liczebności Senatu z 300 do 900 i wprowadzenie do niego ludzi, którzy nie mogli nawet marzyć o tym stanowisku.
Łącznie wprowadził ok. 30 praw.
Juliusz Cezar miał mnóstwo wrogów. Wyrocznia, krótko przed zamachem na niego, ostrzegła go mówiąc: "strzeż się idów marcowych" (idy - piętnasty każdego miesiąca). 15.03.44 r.p.n.e. wybrał się na gmachy Senatu i został zasztyletowany. Jego ostatnie słowa to: "Et tu Brute contra me?". Jednak nie uratowało to republiki. Po jego śmierci zawiązał się drugi triumwirat, którego członkowie również toczyli walkę o władzę.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz