KONSTANTYN WIELKI - SYLWETKA CESARZA

Konstantyn Wielki

Żył ok. 285-337 r.n.e.
Właściwie Flawiusz Waleriusz Konstantyn
Cesarz rzymski w latach 306-337 n.e.
Syn Konstancjusza I Chlorusa - wodza i Augusta od 305 r.n.e.
Wyróżniający i bardzo odważny żołnierz.
Młodość spędził na dworze cesarza Dioklecjana, gdzie był zakładnikiem dającym cesarzowi pewność, że będzie wobec niego lojalny. Dioklecjan trzymał go bardzo blisko siebie, by mógł nabyć umiejętności pod jego okiem. Zgłębiał m.in. tajniki sztuki walki, grekę i łacinę. Regularnie składał ofiary bogom, bo wierzył, że służy to jedności Imperium. Przyglądał się karom śmierci na chrześcijanach, gdy ci nie chcieli składać ofiar starym bogom. Mimo wątpliwości, co do prześladowań, musiał być przychylny Dioklecjanowi, pomimo że nie był uwzględniony w testamencie.

Konstancjusz I Chlorus

Uciekł spod władzy Dioklecjana i udał się do ojca do Roulogne (Galia). Dołączył do ojca, który bardzo za nim tęsknił w 305 r.n.e. Rządy Konstancjusza były łagodniejsze. Razem wyruszyli do Brytanii, by stłumić rebelię. Jego ojciec bardzo chorował i był stary, pomimo tego wyruszył do walki. Konstantyn przejął obowiązek poprowadzenia wojska. Dzięki swym talentom, szybko znalazł przychylność wśród armii, ale to nie uratowało ojca, którego dopiero poznał. Po śmierci ojca, armia obwołała Konstantyna cesarzem, co doprowadziło do wojny domowej w Rzymie, gdyż naruszona została tetrarchia. W 306 r.n.e. Frankowie zaatakowali cesarstwo, dlatego musiał wyruszyć z Brytanii, by ratować swój kraj. Rozbił najeźdźców. Nie tracił czasu na udowodnienie swej wartości. Miał świetną taktykę i zaufanie wśród poddanych. Zrozumiał, że musi walczyć z barbarzyńcami, by lud mu ufał. Barbarzyńcy ginęli w paszczach dzikich zwierząt.

Maksencjusz

Znak Konstantyna Wielkiego

W 306 r.n.e. pojawiło się zagrożenie wewnętrzne. Maksencjusz obniżył podatki i rozdawał zboże najbogatszym, składał puste obietnice. Konstantyn chciał ratować kraj, dlatego wyruszył do Mediolanu. Dopuszczał się manipulacji, by zajść na najwyższy szczebel. Chciał usunąć uzurpatorów Maksencjusza z Rzymu. Maksencjusz uważał, że to Konstantyn jest wrogiem Rzymu. Konstantyn modlił się o wygranie. Podczas modlitwy doznał olśnienia chrześcijaństwa. Do swoich żołnierzy mówił: "pod tym znakiem zwyciężaj". Pomimo mniejszej liczby żołnierzy, w 312 r.n.e. w bitwie przy moście Mulwijskim Konstantyn pokonał Maksymiana i jego syna Maksencjusza (zepchnął ich do Tybru). Tym symbolem przejął władzę nad połową Imperium. Twierdził, że chrześcijański Bóg jest silniejszy od bogów pogańskich. Z Licyniuszem (współrządca Maksymiana i Maksencjusza na Wschodzie) chciał zapanować nad całym Imperium, zawarł z nim porozumienie, oddając mu Cesarstwa Wschodnie (małżeństwo Licyniusza z siostrą Konstantyna). Omawiali sprawę tolerancji wobec chrześcijan. Konstantyn wiedział, że współcesarz jest jego największym rywalem. Strzegł chrześcijan. Cała jego rodzina zaczęła wyznawać tą religię. Z czasem jego stosunki z Licyniuszem zaczęły się psuć. Konstantyn nie ufał Licyniuszowi, który wznowił prześladowania. Sojusz obowiązywał do 324 r.n.e., kiedy Konstantyn zderzył się z Licyniuszem w Krusopolis i pokona go. Objął władzę nad całym Imperium - przywrócił jednowładztwo. Na swoją część wzniósł Konstantynopol.

Fausta

Nie okazywał litości nawet członkom swojej rodziny. Fausta (jego druga żona) nienawidziła Kryzpusa (pierwszego syna Konstantyna z pierwszego małżeństwa). Chciała, by jej dzieci objęły władzę. Fausta zawiązała spisek i oskarżyła Kryzpusa o gwałt. Konstantyn uwierzył żonie i kazał stracić syna. Na szczęście Kryzpus miał sprzymierzeńca - matkę Konstantyna. Ten doszedł do wniosku, że popełnił błąd. Jego żona zapłaciła za to głową. Niestety nie zdążył uratować życia syna. 

Konstantyn zażądał, by biskupowie zaprzestali walk o postać Chrystusa. W 325 r.n.e. odbył się Sobór nicejski (Credo), podczas którego uznano wyznanie wiary. Nie wszyscy się z tym zgadzali. Cesarz, zamiast zajmować się sprawami państwa, musiał zajmować się sprawami biskupów.

Słynął z budowania kościołów, by ukazać swoją nową wiarę. Nacechował budowę Bazyliki Świętego Piotra. Miał nadzieję, że religijność zmyje jego poprzednie grzechy. W 337 r.n.e. przyjął chrzest. Dręczony wyrzutami sumienia, chciał umrzeć z czystą duszą. U schyłku życia zaznał spokoju, o którym marzył od dawna. Zmarł w maju 337 r.n.e.

Był wiernym cesarzem. Miał ambicję, dzięki której zwyciężał za każdym razem. Zjednoczył Cesarstwo pod jedną religią, ale to nie uratowało państwa. Nie tylko wprowadził rządy absolutne, ale także przeprowadził wiele reform zmierzających do wzmocnienia państwa, np.:
a) dokonał reformy administracyjnej, dzieląc Imperium na cztery prefektury:
- Wschód
- Italia
- Iliria
- Galia
b) oddzielił władzę cywilną od wojskowej
c) zlikwidował podział urzędów na ekwickie i senatorskie
d) w 330 r.n.e. przeniósł stolicę do Konstantynopola (dawne Bizancjum)
e) zreformował wojsko:
- w miejsce zlikwidowanej gwardii pretoriańskiej została utworzona gwardia przyboczna
- armia podzielona na oddziały ochrony granic i jednostki połowę.
Choć przyjął chrzest dopiero na łożu śmierci, to uważany jest za pierwszego chrześcijańskiego cesarza rzymskiego. Nie bez racji, gdyż ma duże zasługi wobec Kościoła: w 313 r.n.e. wydał słynny Edykt mediolański, przyznający chrześcijaństwu swobodę wyznania. Za jego rządów rozpoczęto budowę Kościoła Narodzenia w Betlejem i Bazyliki Grobu Pańskiego w Jerozolimie.