PAŃSTWO FRANKÓW. MONARCHIA KAROLA WIELKIEGO

Początki państwa Franków

Chlodwig

Sięgają V w.n.e., kiedy na teren Francji i Niemiec przybyły plemiona Franków, którzy zamieszkali z ludami Galów. Z tej mieszanki zacznie się krystalizować nowy naród (zwany później francuskim), powstanie również język francuski. Pierwsza dynastia, która rządziła, to dynastia Merowingów, a pierwszym władcą został Chlodwig (Klodwig), który w 496 r.n.e. przyjmuje chrzest, ale nie oznaczało to chrystianizacji państwa. Chrześcijaństwo nie było religią łatwą do przyjęcia (jeden Bóg, dogmaty). Ponadto ludność obciążona była datkami na Kościół i obyczaje przez nie nałożone, co również nie sprzyjało rozwojowi religii. Były również drastyczne metody kar za nieprzestrzeganie obyczajów. Przyjęcie chrztu nie było przyjemne dla ludzi, ale w przypadku państwa niesie ze sobą duże korzyści, np.:
- wsparcie papieża
- ochrona przed najazdami pod postacią chrystianizacji
- napływ duchowieństwa - jedynego stanu wykształconego
- pretekst do najazdów, by chrystianizować inne państwa, który kończył się np. wymordowaniem plemion, zdobyciem łupów i ziemi
- podniesienie prestiżu (państwo bardziej cywilizowane, rozwinięte)
- koronacja w Kościele; Deis Gracia - z łaski Bożej, podnosiła prestiż władcy, stawiała go w innym świetle
- czynnik narodowotwórczy (jedna religia spaja społeczeństwo).

Dojście do władzy Merowingów

Pepin Mały

Karol Młot

Ostatni królowie byli nazywani "władcami gnuśnymi" (leniwymi). Do coraz większego znaczenia zaczynają dochodzić tzw. Majordonowie (najwyższy urzędnik na dworze; dziś: przełożony służby) na przełomie VII/VIII w.n.e. Kluczową postacią jest Karol Młot, który dokonał bitwy pod Poitiers w 732 r.n.e. Rozgromił wtedy Muzułmanów, którzy chcieli się osiedlić w całej Europie. Jego syn, Pepin Mały (Krótki) zdetronizował ostatniego króla Merowingów w 751 r.n.e. Od tego czasu nastąpiła dynastia Karolingów. W 755 r.n.e. stworzył w środkowej Italii dla papieża Państwo Kościelne na drodze umowy. Przetrwa 1100 lat. Dzisiejszy Watykan to pozostałość po Państwie Kościelnym. Dla Pepina Małego było bezcenne, że papież koronował go na króla. Spłodził Karola Wielkiego.

Monarchia Karola Wielkiego (768-814 r.n.e.)

Karol Wielki

Wszyscy władcy podejmowali próby reaktywacji Imperium. Taki był również Karol Wielki – władca Franków. Musiał brać pod uwagę granicę terytorialną. Nie udało mu się zdobyć wszystkich terenów. Jego tereny nawiązywały do terenów Francji, terenów do rzeki Łaby, w Hiszpanii do rzeki Ebro, Włochy Północne do Państwa Kościelnego dzięki pokonaniu ludów Longobardów. Koronował się na króla Włoch, a w 800 r.n.e. został koronowany przez papieża Leona III na cesarza rzymskiego.

Jego wielkość leży w jego geniuszu administracyjnym – tworzy typ monarchii, który przyjmuje każdy kraj średniowiecza. Typ ten to monarchia patrymonialna (od patrymonium – ojcowizna). Król jest właścicielem państwa. Nie ma rozróżnienia między skarbem państwa a własnością monarchy. Dokonał również pierwszych podziałów administracyjnych państwa. Państwo podzielił na hrabstwa (było ich ok. 700) zarządzanych przez hrabiów. Na obrzeżach państwa istniały tzw. marchie na czele z margrabiami. Margrabie od hrabiów różnią się tym, że mieli większe kompetencje wojskowe.

Stworzył system feudalny polegający na obowiązku służby wojskowej w zamian za ziemię, stąd rycerz nie był chłopem czy mieszczaninem.

Władzę sprawował objeżdżając kraj, stąd rex ambulans (król podróżujący). Jeździł od jednego hrabstwa do drugiego, w każdym przebywając krótko. Jeśli była potrzeba, to ściągał podatki, sędziował, a ludność musiała go utrzymywać (np. jedzenie, środki transportu). Musiał się przemieszczać, ponieważ jedno hrabstwo nie byłoby w stanie go utrzymać. Jego ulubiona stolica to Akwizgran.

Wywarł tak ogromne piętno, że jest twórcą podziału administracyjnego, a za jego panowania powstała nowa epoka – renesans karoliński. Charakteryzował się reformą szkół kościelnych, gdzie zaczęto uczyć siedmiu sztuk wyzwolonych: 

- pierwszy etap to triwium (np. gramatyka, retoryka), 

- drugi to kwadrywium (np. astronomia, matematyka). 

Bardzo rozbudował sieć klasztorów (wtedy istnieli tylko Benedyktyni z hasłem "ora et labora"). Benedyktynom zawdzięczamy piśmiennictwo, bo to oni przepisywali księgi na pergaminie, na stojąco z jedną ręką za plecami, by nie rozmazać tuszu, na malutkim pulpicie, przepięknie ozdabiając pierwsze litery rozdziałów, które miały określony krój (minuskuła karolińska). Pomieszczenia, w których przepisywali księgi to skryptoria.

Ale wszystko ma swój kres. W 814 r.n.e. umiera Karol Wielki. Państwo w takiej formie, jak je zostawił, przetrwało jeszcze przez niespełna 30 lat. Z czasem zostało podzielone na mocy Traktatu w Verdun.

	dawne ziemie galijskie	ziemie oddzielone Alpami	tereny położone na wschodzie
władca	Karol Łysy	Lotar	Ludwik Niemiec
pochodzenie ludności	romańska	romańska	germańska
dzisiejsze państwo	Francja	Włochy	Niemcy

Karol Łysy, Lotar i Ludwik Niemiec to wnukowie Karola Wielkiego, a podział nastąpił dzięki Ludwikowi Pobożnemu. Środkowa część jest bardzo niestabilna i jest powodem nieustannych targów pomiędzy Francją i Niemcami.