Religie starożytnych Indii
II tysiąclecie p.n.e. - na terenie subkontynentu indyjskiego przybyli Ariowie (tworzący pierwszą, drugą i trzecią warnę), którzy podporządkowali sobie ten teren i zrobili silnie schierarchizowane społeczeństwo oraz podzielili je na grupy zwane warnami:
- pierwsza warna -> bramini (kapłani),
- druga warna -> wojownicy (ci, którzy dokonali podboju),
- trzecia warna -> cała masa rolników, rzemieślników, kupców, chłopów,
- czwarta warna -> ludność podbita.
W wyniku przemian, wykształciło się społeczeństwo kastowe (system bardzo skomplikowanych systemów społecznych), trzyma się bardzo dobrze do dziś pomimo wprowadzenia demokracji. Społeczeństwo kastowe jest krytykowane przez wielu ludzi.
grupy kastowe - grupy bardzo hermetyczne (los przypieczętowany przez urodzenie)
Występuje również cała masa pariasów tzw. niedotykalnych. Uważają, że to najniższa kasta lub podkasta. Wykonują brudne, odrażające zawody, których nikt nie chce wykonywać (np. rzeźnicy, utrzymanie czystości, praca w zakładach pogrzebowych). Do dziś nie idzie rozwiązać problemu z kastami, tak jak problemu dotyczącego kobiet, którym zmarł mąż (są wyrzucone poza nawias społeczny).
Braminizm - pierwsza wiara po najeździe Ariów. Istotą jest wiara w Brahme (najwyższego boga). Przynosi ze sobą dwa kluczowe wierzenia:
- wiara w metempsychikę (wędrówka duszy)
- wiara w reinkarnację (proces wcielenia się w inne postaci ludzi i zwierząt poprzez swoje zachowanie).
Hinduizm - powstał w wyniku przekształcenia braminizmu (synkretyzmu religijnego). Pozostaje kult Brahmy, ale dołączają inni bogowie (np. Winszu, Sziwa, kult Bogini Matki). Zachowuje wiarę w metempsychozę i reinkarnację. Dominująca religia Indii.
Buddyzm - religia prawie uniwersalna, czyli nie ograniczająca się do jednego obszaru (np. Indie, Chiny). Stworzona przez Gautama w VI w.p.n.e., który przybrał przydomek "Budda". Budda nigdy nie twierdził, że jest bogiem, nie propaguje kultu istot boskich. Uważają, że poprzez ascezę, uczciwe życie, medycynę można dojść do tzw. nirwany (stan absolutnego wyciszenia, uspokojenia, błogiego stanu). Wierzą w wędrówkę dusz, ale można się z tego wyrwać do nirwany. Twierdzą, że życie człowieka jest pesymistyczne, bo jest nękane pragnieniami, a największa z nich to życie. Religia ta jest bardzo przyjazna, nie wikłała się w żadne wojny. Budda uważał, że człowiek powinien przestrzegać pięć zasad:
- nie może zabijać
- nie może kraść
- nie może kłamać
- nie może zdradzać
- nie może pić alkoholu
Starożytne Chiny - Wielkie Imperium
Konfucjanizm - doktryna etyczno-polityczna, stworzona i propagowana od VI w.p.n.e. przez Konfucjusza i jego następców. Stanowi próbę wypracowania zasad, na których mogłoby się opierać harmonijne, tzn. zgodne z "ładem nieba" (tao) funkcjonowanie państwa i społeczeństwa. Za fundament życia społeczno-politycznego i rodzinnego uznaje system zależności różnicujących ludzi, z głównymi relacjami:
- władca - poddany
- ojciec - syn
- mąż - żona
- młodszy - starszy
- przyjaciel - przyjaciel.
Twierdzi, że wypełnianie obowiązków wiążących się z poszczególnymi relacjami wymaga przede wszystkim sumiennego przestrzegania wszystkiego, co nakazuje obyczaj (li). Znaczącą rolę przypisuje ideałom humanitarności (ren) i sprawiedliwości (yi), którymi winien kierować się każdy, zwłaszcza władca. Wskazuje, że podstawą autorytetu tego ostatniego powinien być przykład, jaki daje poddanym, będąc uosobieniem cnót (de), nie zaś siła militarna czy fiskalna. Mimo iż konfuncjanizm posiada pewne komponenty filozoficzno-religijne, nie jest religią w zwykłym tego słowa znaczeniu - przyjmuje poglądy i zwyczaje religijne epoki, zwłaszcza te, które mogą odgrywać pozytywną rolę społeczeństwa (m.in. kult przodków). Konfucjanizm zyskał wpływy już za życia swego twórcy. Szczególnie poważny był w okresie dynastii Han (206 r.p.n.e. - 220 r.n.e.) - nabrał wówczas rysów teistycznych. Odnowiony za panowania dynastii Song (960 - 1279 r.n.e.), był jako neokonfuncjanizm, oficjalną doktryną Cesarstwa Chin aż do jego upadku w XX w..
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz